کد مطلب:231434 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:290
مسند الامام الرضا
در این جا كتابی كه تمام علوم و معارف حضرت رضا (ع) را دربرگیرد وجود نداشت و برای همین جهت تصمیم گرفتم كتاب جامعی را در این موضوع فراهم آورم و لذا همه مجموعه های حدیثی شیعه را از قدیم تا عصر اخیر مورد بررسی قرار دادم و هر حدیثی كه از حضرت رضا (ع) نقل شده و یا آن بزرگوار از پدرانش علیهم السلام روایت می كند روی فیش های مخصوصی یادداشت كردم.
پس از اینكه همه كتاب های حدیثی شیعه را بررسی كرده و تعدادی از كتب اهل سنت را نیز كه روایت حضرت رضا (ع) در آنها نقل شده بود مورد تحقیق قرار دادم. فیش ها را بطور موضوعی مرتب كردم و هر حدیث را به باب خودش بردم تا استفاده از آن آسان شود، و مأخذ هر حدیثی را در پاورقی نشان دادم.
مسند الرضا (ع) را به زبان عربی تنظیم كردم تا علما و دانشمندان مستقیما از سخنان حضرت رضا (ع) استفاده كنند و مورد استفاده همه مسلمانان در جوامع مختلف كه به زبان عربی آشنائی دارند قرار گیرد و اینك برای مزید استحضار خواندگان محترم موضوعات كتاب مسند الرضا را ذیلا بیان می كنم.
نخست شرح حال حضرت رضا (ع) كه شامل مطالب ذیل است: تاریخ تولد، و حالات مادرش، امامت، مكارم اخلاق و سیره آن بزرگوار، دعوت مأمون از آن جناب و حوادثی كه از مدینه تا خراسان در بین راه پیش آمد، ورود
[ صفحه 12]
حضرت رضا به قادسیه، اهواز، نیشابور، طوس، سرخس و مرو.
مذاكرات حضرت رضا با مأمون درباره خلافت و ولایتعهدی، شهادت حضرت رضا (ع) فرزندان امام رضا، فضیلت زیارت آن حضرت، كرامات و خوارق عادت در كنار قبر آن بزرگوار، مدایح و مرثیه هائی كه به زبان عربی درباره امام گفته شده است.
از اینجا به بعد روایات و اخبار وارده را به ترتیب ذیل تنظیم كرده ایم و اینك فهرست موضوعی آنها را ذیلا یادداشت می كنیم.
در عقل و علم و فضیلت كسب دانش نوزده حدیث.
در خداشناسی و صفات ثبوتی و سلبی و مسائل مربوط به توحید هفتاد و دو حدیث
در حالات پیامبران الهی و زندگی و خصوصیات آنها شصت و شش حدیث
در امامت و خلافت و خصوصیات امام برحق و منصوص از اهل بیت چهارصد و نود و دو حدیث.
در فضائل اخلاقی و خصال پسندیده و ناپسند یكصد و چهل و پنج حدیث
در آداب و مواعظ شصت و یك حدیث
در تفسیر قرآن و معانی آیات شریفه و بیان آنها دویست و چهار حدیث
در دعاهای شب و روز و ایام و لیالی متبركه یكصد و دو حدیث
در احتجاجات و مناظرات با ارباب ادیان و فرق شانزده مجلس
در طهارت و آداب وضوء و غسل هفتاد و پنج حدیث
در نماز و مسائل مربوط به آن یكصد و سی حدیث
در روزه و مسائل و احكام آن پنجاه و هشت حدیث
در زكوة و آداب آن دوازده حدیث
در حج و عمره و مناسك و احكام آن هشتاد و یك حدیث
در آداب زیارت و ثواب آن چهل و نه حدیث
[ صفحه 13]
در نكاح و زناشوئی و مسائل آن یكصد و هجده حدیث
در طلاق و اقسام آن چهل و چهار حدیث
در آداب كسب و معیشت و تجارت پنجاه و نه حدیث
در احكام شكار و ذبیحه بیست حدیث
در خوردنیها و احكام و دستورات آن یكصد و سی و یك حدیث
در آشامیدنیها و مسائل آن چهل و پنج حدیث
در تجمل و زینت و پاكیزگی و نظافت هشتاد و دو حدیث
در جهاد با كفار و فضیلت پیكار با دشمنان اسلام دوازده حدیث
در حدود و احكام و مسائل آن سیزده حدیث
در آیات و مسائل آن یازده حدیث
در قضاء و شهادت و آدب آن چهارده حدیث
در احكام سوگندها و مسائل نذر، شش حدیث
در وصیت و احكام و مسائل آن هفده حدیث
در مسائل مربوط به مردگان و احكام آن بیست و شش حدیث
در ارث و احكام و مسائل آن سیزده حدیث
درباره رجال حدیث و ذم و قدح آنها نود و هفت حدیث
در موضوعات متفرقه و مطالب مختلفه یكصد و پانزده حدیث
راویان و ناقلان آثار حضرت رضا (ع) سیصد و سیزده نفر
مجموع روایات وارده از حضرت رضا (ع) در حدود دو هزار و چهارصد و پنجاه حدیث است كه از هشتاد كتاب استخراج شده و نظر مؤلف در اینجا فقط جمع آوری این روایات بوده نه تحقیق در سند و متن آنها اهل علم و تحقیق و فقهاء عالیقدر خود در سند آنها بررسی می كنند و مؤلف در پایان كتاب
[ صفحه 14]
راویان را معرفی كرده است به طوری كه قبلا اشاره كردم این كتاب را برای علماء و محققین در معارف اسلامی به زبان عربی كه زبان حضرت رضا (ع) است تدوین كردم و اینك برای اینكه فارسی زبانان نیز از آن بهره مند گردند، آن را به زبان فارسی برگرداندم تا مسلمانان ایرانی از آن استفاده كنند و معرفت آنان نسبت به حضرت رضا (ع) افزون گردد.
خوانندگان محترم توجه داشته باشند كه ما همه مسند الرضا را در بخش فارسی نیاوردیم چون همه اخبار آن مخصوص اخبار مربوط به احكام از نظر عامه مورد استفاده نبود و لذا از ذكر آنها در اینجا خودداری كردیم و كسانی كه می خواهند همه اخبار و روایات را مطالعه كنند به متن عربی مراجعه كنند.
از خداوند متعال آرزو و استدعا دارم در راهی كه پیش گرفته ام موفقم دارد و صحت و تندرستی را بر این حقیر مستدام بدارد و خیر دنیا و آخرت را عطا فرماید و در جوار رسول اكرم و اهل بیت بزرگوارش علیهم السلام جای دهد و در زمره آنها محشور گرداند.
عزیزالله عطاردی
23 محرم الحرام 1397
[ صفحه 15]
پس از اینكه همه كتاب های حدیثی شیعه را بررسی كرده و تعدادی از كتب اهل سنت را نیز كه روایت حضرت رضا (ع) در آنها نقل شده بود مورد تحقیق قرار دادم. فیش ها را بطور موضوعی مرتب كردم و هر حدیث را به باب خودش بردم تا استفاده از آن آسان شود، و مأخذ هر حدیثی را در پاورقی نشان دادم.
مسند الرضا (ع) را به زبان عربی تنظیم كردم تا علما و دانشمندان مستقیما از سخنان حضرت رضا (ع) استفاده كنند و مورد استفاده همه مسلمانان در جوامع مختلف كه به زبان عربی آشنائی دارند قرار گیرد و اینك برای مزید استحضار خواندگان محترم موضوعات كتاب مسند الرضا را ذیلا بیان می كنم.
نخست شرح حال حضرت رضا (ع) كه شامل مطالب ذیل است: تاریخ تولد، و حالات مادرش، امامت، مكارم اخلاق و سیره آن بزرگوار، دعوت مأمون از آن جناب و حوادثی كه از مدینه تا خراسان در بین راه پیش آمد، ورود
[ صفحه 12]
حضرت رضا به قادسیه، اهواز، نیشابور، طوس، سرخس و مرو.
مذاكرات حضرت رضا با مأمون درباره خلافت و ولایتعهدی، شهادت حضرت رضا (ع) فرزندان امام رضا، فضیلت زیارت آن حضرت، كرامات و خوارق عادت در كنار قبر آن بزرگوار، مدایح و مرثیه هائی كه به زبان عربی درباره امام گفته شده است.
از اینجا به بعد روایات و اخبار وارده را به ترتیب ذیل تنظیم كرده ایم و اینك فهرست موضوعی آنها را ذیلا یادداشت می كنیم.
در عقل و علم و فضیلت كسب دانش نوزده حدیث.
در خداشناسی و صفات ثبوتی و سلبی و مسائل مربوط به توحید هفتاد و دو حدیث
در حالات پیامبران الهی و زندگی و خصوصیات آنها شصت و شش حدیث
در امامت و خلافت و خصوصیات امام برحق و منصوص از اهل بیت چهارصد و نود و دو حدیث.
در فضائل اخلاقی و خصال پسندیده و ناپسند یكصد و چهل و پنج حدیث
در آداب و مواعظ شصت و یك حدیث
در تفسیر قرآن و معانی آیات شریفه و بیان آنها دویست و چهار حدیث
در دعاهای شب و روز و ایام و لیالی متبركه یكصد و دو حدیث
در احتجاجات و مناظرات با ارباب ادیان و فرق شانزده مجلس
در طهارت و آداب وضوء و غسل هفتاد و پنج حدیث
در نماز و مسائل مربوط به آن یكصد و سی حدیث
در روزه و مسائل و احكام آن پنجاه و هشت حدیث
در زكوة و آداب آن دوازده حدیث
در حج و عمره و مناسك و احكام آن هشتاد و یك حدیث
در آداب زیارت و ثواب آن چهل و نه حدیث
[ صفحه 13]
در نكاح و زناشوئی و مسائل آن یكصد و هجده حدیث
در طلاق و اقسام آن چهل و چهار حدیث
در آداب كسب و معیشت و تجارت پنجاه و نه حدیث
در احكام شكار و ذبیحه بیست حدیث
در خوردنیها و احكام و دستورات آن یكصد و سی و یك حدیث
در آشامیدنیها و مسائل آن چهل و پنج حدیث
در تجمل و زینت و پاكیزگی و نظافت هشتاد و دو حدیث
در جهاد با كفار و فضیلت پیكار با دشمنان اسلام دوازده حدیث
در حدود و احكام و مسائل آن سیزده حدیث
در آیات و مسائل آن یازده حدیث
در قضاء و شهادت و آدب آن چهارده حدیث
در احكام سوگندها و مسائل نذر، شش حدیث
در وصیت و احكام و مسائل آن هفده حدیث
در مسائل مربوط به مردگان و احكام آن بیست و شش حدیث
در ارث و احكام و مسائل آن سیزده حدیث
درباره رجال حدیث و ذم و قدح آنها نود و هفت حدیث
در موضوعات متفرقه و مطالب مختلفه یكصد و پانزده حدیث
راویان و ناقلان آثار حضرت رضا (ع) سیصد و سیزده نفر
مجموع روایات وارده از حضرت رضا (ع) در حدود دو هزار و چهارصد و پنجاه حدیث است كه از هشتاد كتاب استخراج شده و نظر مؤلف در اینجا فقط جمع آوری این روایات بوده نه تحقیق در سند و متن آنها اهل علم و تحقیق و فقهاء عالیقدر خود در سند آنها بررسی می كنند و مؤلف در پایان كتاب
[ صفحه 14]
راویان را معرفی كرده است به طوری كه قبلا اشاره كردم این كتاب را برای علماء و محققین در معارف اسلامی به زبان عربی كه زبان حضرت رضا (ع) است تدوین كردم و اینك برای اینكه فارسی زبانان نیز از آن بهره مند گردند، آن را به زبان فارسی برگرداندم تا مسلمانان ایرانی از آن استفاده كنند و معرفت آنان نسبت به حضرت رضا (ع) افزون گردد.
خوانندگان محترم توجه داشته باشند كه ما همه مسند الرضا را در بخش فارسی نیاوردیم چون همه اخبار آن مخصوص اخبار مربوط به احكام از نظر عامه مورد استفاده نبود و لذا از ذكر آنها در اینجا خودداری كردیم و كسانی كه می خواهند همه اخبار و روایات را مطالعه كنند به متن عربی مراجعه كنند.
از خداوند متعال آرزو و استدعا دارم در راهی كه پیش گرفته ام موفقم دارد و صحت و تندرستی را بر این حقیر مستدام بدارد و خیر دنیا و آخرت را عطا فرماید و در جوار رسول اكرم و اهل بیت بزرگوارش علیهم السلام جای دهد و در زمره آنها محشور گرداند.
عزیزالله عطاردی
23 محرم الحرام 1397
[ صفحه 15]